Katar, kaszel i gorączka to objawy, których nie warto bagatelizować, bo mogą wymagać hospitalizacji. Co roku jesienią i zimą tysiące Polaków trafiają do szpitali z powodu powikłań po grypie, RSV i z zapaleniem płuc wywołanym przez bakterie pneumokoków. W sezonie 2024/2025 ponad 2 mln osób zachorowało na grypę, z czego 25 tys. hospitalizowano, a około 1 tys. zmarło.1 Zakażeń RSV od początku stycznia do końca sierpnia b.r. odnotowano aż 92 167 przypadków w tym 16 tys. w styczniu 2025. Powikłania po pneumokokach spowodowały tysiące hospitalizacji — w pierwszym kwartale 2025 roku zarejestrowano około 1 300 przypadków, o 7% więcej niż rok wcześniej.  

Eksperci Ogólnopolskiego Programu Zwalczania Chorób Infekcyjnych przypominają, że wystarczy jedna wizyta u lekarza lub w aptece, aby zadbać o kompleksową ochronę zdrowia na cały sezon.  

Już od 25 sierpnia, zgodnie z obwieszczeniem Ministerstwa Zdrowia, każda osoba powyżej 18. roku życia może bezpłatnie zaszczepić się przeciw grypie i RSV w aptece. Po otrzymaniu recepty po dwóch tygodniach warto również skorzystać ze szczepienia przeciw pneumokokom. To szybka, skuteczna i bezpieczna forma profilaktyki – dostępna tu i teraz, zanim rozpocznie się sezon infekcyjny, która daje pełne zabezpieczanie przez zbliżającym się sezonem zachorowań. 

Skala problemu – dane z 2024/2025 roku 

Nowe dane Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego – PZH za okres styczeń–lipiec 2025 r.² wskazują na istotny wzrost zachorowań na groźne infekcje układu oddechowego. Liczba zakażeń wirusem RSV wzrosła do 91 878 przypadków, co oznacza ponad 2,4-krotny wzrost w porównaniu do analogicznego okresu w roku ubiegłym (37 902 przypadki). Zapadalność w populacji ogólnej wzrosła z 100,9 do 244,6 przypadków na 100 tys. mieszkańców. Eksperci ostrzegają, że RSV wywołuje poważne powikłania również u dorosłych – szczególnie u osób powyżej 60 roku życia, oraz z osłabioną odpornością. 

Równolegle obserwuje się wyraźny wzrost inwazyjnych zakażeń pneumokokowych, obejmujących m.in. posocznicę oraz zapalnie opon mózgowo-rdzeniowych. Ogółem w ciągu pierwszych 7 miesięcy 2025 r. zgłoszono 2 608 przypadków choroby pneumokokowej, w porównaniu do 2 266 przypadków w analogicznym okresie 2024 r. Wzrosła także liczba przypadków posocznicy, wywołanej przez patogeny pneumokoków choroby, która w 2025 r. wyniosła 1 951, a w 2024 r. 1 471 przypadków. 

Kompleksowa ochrona na jednej wizycie 

„Jesteśmy świadkami powrotu do bardzo wysokiego poziomu zachorowań na infekcje, które wcześniej częściowo udało się ograniczyć dzięki środkom sanitarnym w czasie pandemii. Dziś powracają one z podwójną siłą. Zarówno RSV, grypa, jak i bakterie pneumokoków mogą prowadzić do hospitalizacji i powikłań u dorosłych, dlatego nie możemy lekceważyć żadnych objawów. Warto pamiętać, że skuteczna profilaktyka jest w zasięgu ręki – od 25 sierpnia dorośli mogą skorzystać z bezpłatnej usługi szczepienia w aptekach przeciw grypie i RSV podczas jednej wizyty. Szczepienie przeciw pneumokokom można natomiast wykonać już po dwóch tygodniach, również bezpłatnie. To prosty i wygodny sposób, by realnie zmniejszyć ryzyko ciężkich zachorowań, a tym samym chronić nie tylko siebie, ale też swoich bliskich” – podkreśla prof. dr hab. n. med. Jacek Wysocki, Polskie Towarzystwo Wakcynologii. 

Aby kompleksowo przygotować się do sezonu zachorowań – warto podczas jednej wizyty w aptece lub u lekarza: 

• zaszczepić się przeciw grypie i wirusowi RSV, 
• otrzymać receptę na szczepionkę przeciw pneumokokom – do zrealizowania w odstępie 14 dni w aptece lub przychodni. 

Koadministracja szczepionek 

Jednoczesne podanie szczepionek przeciw grypie i RSV (tzw. koadministracja) to bezpieczna i rekomendowana przez ekspertów praktyka: 

• nie obniża skuteczności szczepień, 
• nie zwiększa ryzyka działań niepożądanych, 
• pozwala szybciej uzyskać pełną ochronę, 
• ogranicza liczbę wizyt i odciąża system opieki zdrowotnej. 

„Jedna wizyta wystarczy, by znacząco zredukować ryzyko ciężkich infekcji w nadchodzącym sezonie. To rozwiązanie wygodne i skuteczne – szczególnie dla osób starszych i zapracowanych” – dodaje prof. dr n. med. i n. o zdr. Aneta Nitsch-Osuch, Ekspert Ogólnopolskiego Programu Zwalczania Chorób Infekcyjnych. 

W imieniu Ogólnopolskiego Programu Zwalczania Chorób Infekcyjnych przypominamy zatem, że regularne działania profilaktyczne to nie tylko troska o siebie, ale także realne odciążenie systemu zdrowia. 

———————————————————————————————————— 

Ogólnopolski Program Zwalczania Chorób Infekcyjnych (dawniej Ogólnopolski Program Zwalczania Grypy) jest inicjatywą społeczną niezależnych ekspertów medycznych. Program od ponad 10 lat prowadzi w Polsce działania edukacyjne oraz wspiera podniesienie poziomów wyszczepialności, zarówno wśród pacjentów z grup ryzyka, jak też w całym społeczeństwie. Założeniem OPZCI jest to, aby wszyscy i wszędzie, bez względu na wiek, mogli w pełni korzystać z dobrodziejstwa szczepień, co przełoży się na lepszy stan zdrowia i kondycję populacji. Pragniemy skupić uwagę systemu ochrony zdrowia na profilaktykę pierwotną chorób zakaźnych oraz zapewnieniu powszechnego i równego dostępu do szczepionek i szczepień na każdym poziomie opieki zdrowotnej. Organizatorem Społecznej Kampanii Informacyjnej powstałej w ramach Programu jest Fundacja Nadzieja dla Zdrowia. Działania skierowane są do środowiska medycznego, opinii publicznej, samorządów oraz do pracodawców. Przedsięwzięcie spotkało się z aprobatą najważniejszych instytucji działających na rzecz poprawy zdrowia publicznego, wielu organizacji zrzeszających lekarzy, pracodawców, związki samorządów i towarzystwa medyczne. Więcej informacji na stronie: www.opzci.pl.